بررسی روش‌های تحلیل ریز ساختار کک
ریزساختار کک از چند جنبه قابل دسته‌بندی است. این دسته‌بندی‌ها نیز توسط افراد مختلفی انجام شده است.
ریزساختار کک از چند جنبه قابل دسته‌بندی است. این دسته‌بندی‌ها نیز توسط افراد مختلفی انجام شده است.
موچیدا
موچیدا در این زمینه تحقیقات زیادی انجام داده و ریزساختارها را برای کک کلسینه شده و کک سبز (خام) به طور جداگانه طبقه‌بندی کرده است. در اولین طبقه‌بندی، ریزساختارهای کک کلسینه شده ارائه می‌شود.
اصطلاح تکمیل فرآیند کربونیزاسیون توسط موچیدا استفاده شده است و نقطه‌ای است که تمام ساختار همسانگرد به ساختار ناهمسانگرد تبدیل می‌شود یا به عبارت دیگر زمانی که مزوفاز به حدود 100 درصد می‌رسد. منندز برای این مرحله زمانی را در نظر می‌گیرد که خوراک دچار «تبدیل کامل به مزوفاز» می‌شود، یعنی زمانی که ساختار ایزوتروپ دیگری اطراف مزوفاز وجود ندارد.
بر اساس مطالعات رودریگز، معیار مناسب برای بهینه کردن شرایط عملکردی تولید کک از جمله دما، فشار و زمان با استفاده از مطالعات ریزساختاری زمانی است که درصد مزوفاز ساختار بیشتر باشد. در واقع می‌توان گفت که در شرایط تولید بهینه، درجه کربونیزاسیون بیشتر است که با افزایش زمان فرآیند کربونیزاسیون، تشکیل مزوفاز نیز افزایش می‌یابد.
جدول 1: تقسیم بندی ریزساختار موچیدا برای کک کلسینه شده
موچیدا علاوه بر کک کلسینه شده، برای کک سبز نیز معیارهایی برای ریزساختار ارائه کرده است. برای این کار موچیدا از روش مجموع نقطه استفاده کرده و ریزساختار را به دو گروه کروی و کشیده شده تقسیم شده است.
جدول 2: تقسیم بندی ریزساختار موچیدا برای کک سبز
مارش و فارست
بر اساس تحقیقاتی که این دو محقق روی کک انجام داده‌اند، ریزساختار ناهمسانگرد را بر اساس شکل، اندازه و جهت‌گیری ثانویه تقسیم بندی کرده‌اند.
جدول3: تقسیم بندی ریزساختار مارش
اویا
اویا با اعمال روش بر پایه شمارش نقطه – تصویرها، کمیت جدیدی به نام OTI معرفی کرده است که با استفاده از این کمیت می‌توان ریزساختار را طبقه بندی کرد.
جدول 4: تقسیم بندی ریزساختار اویا
مارش، رویز، منندز، رودریگز، کرب، لورن، ماشنیکوسکی، اسر و فیکینجر نیز در مطالعاتی مشابه با موارد ذکر شده دسته‌بندی‌هایی را برای ریزساختار کک ارائه کرده‌اند.
منبع: برگرفته از کتاب جامع از نفت تا گرفت؛ مسئله الکترودگرافیتی
