خنک سازی کک به روش خشک:

CDQ)Coke Dry Quenching) چیست؟

در حال حاضر همه کک سازی‌های موجود در ایران از سیستم برج خاموش‌کننده‌ تر یا CWQ)Coke Wet Quenching) برای عملیات خنک‌سازی کک استفاده می‌کنند. برج خاموش‌کننده تر یکی از منابع مهم اتلاف انرژی گرمایی و آب در فرایند کک سازی است.

یکی از راهکارهای اصلی برای جایگزینی اجرای سیستم خاموش‌کننده خشک یا CDQ) Coke Dry Quenching) است.

خنک‌سازی کک به روش خشک (CDQ) در حقیقت یک سیستم بازیابی حرارتی برای خنک‌سازی یا کوئنچینگ کک داغ خارج شده از کوره کک سازی است. این خنک‌سازی تا جایی ادامه پیدا می‌کند که دمای کک برای حمل و نقل مناسب شود.

CDQ یک سیستم صرفه‌جویی در مصرف انرژی است که در آن انرژی گرمایی موجود در کک داغ منجر به تولید بخار آب و سپس تولید انرژی الکتریکی می‌شود. از طرف دیگر با توجه به حذف آب از فرایند خنک‌سازی کک علاوه بر صرفه جوی زیاد در مصرف آب، انتشار بوی ناشی از خنک‌سازی با آب نیز برطرف می‌شود. علاوه بر این، CDQ یک نیروگاه 14 مگاواتی تولید برق نیز دارد که می‌تواند به تنهایی چیزی در حدود دو برابر انرژی الکتریکی مجتمع را تأمین کند.

مزایای سیستم CDQ:

• بازیابی انرژی حرارتی موجود در کک داغ و تولید انرژی الکتریکی
•  تولید 14 مگاوات بر ساعت برق درحالی‌که کل مصرف مجتمع کک سازی در بیشترین حالت حدود 6 تا 7 مگاوات بر ساعت است؛ در نتیجه علاوه بر تأمین انرژی الکتریکی مورد نیاز مجتمع، امکان صدور حدود نیمی از انرژی الکتریکی تولیدشده به خارج از مجتمع نیز وجود دارد.
• کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از فرایند تولید کک
• کاهش انتشار ترکیبات مختلف آلاینده هوا
• کاهش میزان مصرف آب
• بهبود کیفیت محصول (کاهش رطوبت و …)

خلاصه فرآیند:

کک داغ از سمت بالای محفظه خنک کننده وارد محفظه شده و در آنجا در اثر تماس با گاز نیتروژن (در CDQ به‌جای استفاده از آب، از گاز بی‌اثر نیتروژن برای خنک کردن کک داغ استفاده می‌شود) خنک شده و از پایین محفظه خارج می‌شود. بنابراین گاز نیتروژن که پس از تماس با کک داغ دارای دمای بالایی است پس از عبور از فیلتر غبارگیر، وارد بویلر شده و در آنجا انرژی گرمایی موردنیاز برای تبخیر آب را فراهم می‌کند و پس از خنک شدن مجدد وارد چرخه فرایند می‌شود؛ اما بخار تولیدشده در بویلر سپس به نیروگاه منتقل شده و در آنجا انرژی لازم برای چرخش توربین و ژنراتور و درنهایت تولید برق را فراهم می‌کند. این بخار آب نیز پس از میعان مجدد به چرخه فرآیند وارد می‌شود.

منبع: می متالز